To już ostatni odcinek cyklu poświęconego odkrywaniu Ameryki w języku czeskim i polskim. Dzisiaj przyjrzymy się wyrazom pochodnym – słowom derywowanym od rdzenia Ameryka / Amerika.
Ktoś mógłby stwierdzić, że ten, kto poświęcił całą serię artykułów wątkowi amerykańskiemu w czeszczyźnie i polszczyźnie, musi być amerykanofilem (to określenie na język czeski tłumaczy się za pomocą podobnie brzmiącego rzeczownika amerikanofil; przyrostek „fil” w Polsce i w Czechach, podobnie jak w wielu innych krajach, służy do wyrażania, że ktoś jest miłośnikiem czegoś, w tym wypadku Ameryki, por. analogiczne wyrazy bibliofil / audiofil; na marginesie dodajmy, że w języku czeskim w podobnej funkcji występuje przyrostem -mil, np. knihomil). W tym wypadku bardziej adekwatnym określeniem byłoby amerykano-czecho-polonofil, ale takie jeszcze nie figuruje w żadnym słowniku.
Języki Polaków i Czechów znają też określenie pierwiastka chemicznego wywodzącego się bezpośrednio od omawianego tu toponimu. W obu przypadkach mamy do czynienia z tłumaczeniami - język czeski przyjął bez zmian nazwę łacińską americium, natomiast w języku polskim utworzono rzeczownik ameryk. Co ciekawe, również Polacy mają swój pierwiastek – polon (w przekładzie na czeski polonium) – zawdzięczają go Marii Skłodowskiej Curie (Czesi na razie nie doczekali się pierwiastka czechon, jednak przeszłość stoi przed nimi otworem).
Na zakończenie jeszcze garść wyrazów utworzonych od „amerykańskiej” bazy – po lewej stronie wyraz polski, po prawej jego czeskie tłumaczenie.
amerykanizować - amerikanizovat
amerykanizacja amerikanizace
amerykanistyka – amerikanista
amerykanista - amerikanista